همه ما میدانیم کره زمین با سرعت فزایندهای در حال تغییر است اما گاهی نیاز است که از نمای چشم پرنده یا عکسهای ماهوارهای به دنیایی که در آن زندگی میکنیم نگاه کنیم تا متوجه تحولات شگفتآور آن شویم.
بهتازگی ناسا تصاویر ماهوارهای را از کره زمین منتشر کرده که این تصاویر نشان از تغییرات باورنکردنی در حجم جنگلها، سطح آبها و بخشهای پوشیده از یخ طی ۴۰ سال اخیر دارد. برخی از این تصاویر واقعا شوکهکنندهاند؛ برای مثال تصاویر دریاچه ارومیه در کشور عزیزمان ایران را مشاهده کنید و ببینید که چقدر وسعت آن کمتر شده و رنگ آن تغییر کرده است.
تضاد بین رنگ قهوهای و سبز فقط در طول ۳ ماه انجام شده و دلیل آن گرمای بیش از حد هوا در فصل تابستان و رشد فزاینده تعداد جلبکها و باکتریهاست.
ناسا در این زمینه اعلام کرده: «برخی از این مشکلات به دلیل تغییرات آبوهوایی است و برخی دیگر دلایل خاص خودش را دارد. این دلایل شامل تاثیرات مخرب شهریسازی و تاختوتاز بلایای طبیعی مانند آتشسوزی و سیل است. تمامی این موارد نشان میدهد کره زمین در وضعیتی بیثبات و ناآرام قرار دارد».
همچنین نگاه کنید به تصاویر دریاچه بزرگ نمک (Great Salt Lake) در ایالت یوتا در آمریکا و به تغییرات آن بین سالهای ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۰ توجه کنید. تمامی این تغییرات منفی به دلیل کاهش میزان آب شدن برف و بارش باران روی داده است.
یا به کاهش وسعت دریاچه اُونز (Owens Lake) در کالیفرنیا بین سالهای ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۰ توجه کنید که به دلیل انحراف جریان آب و وجود مواد شیمیایی سمی روی داده است.
بسیاری از تصاویر منتشرشده نشان میدهند که چگونه گسترش شهرها تاثیر مخربی روی چشماندازها و زیستگاههای طبیعی گذاشته است.
برای مثال به تصاویر جنگل Baban Rafi در کشور نیجر توجه کنید. بین سالهای ۱۹۷۶ تا ۲۰۰۷ بخش عظیمی از این جنگل از بین رفته است.
طبق اعلام ناسا بخش عمدهای از این جنگل از بین رفته تا تبدیل به زمین کشاورزی شود چراکه در این دوره زمانی جمعیت این کشور حدود ۴۰ درصد افزایش یافته است.
همچنین تاثیرات مخرب شهریسازی و توسعهیافتگی در تصویر زیر در فاصله بین سالهای ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۶ در دهلی نو در هند مشخص است.
در این فاصله زمانی ۲۵ساله، جمعیت این شهر از ۹/۴ میلیون نفر به ۲۵ میلیون نفر افزایش یافته و کارشناسان سازمان ملل تخمین زدهاند که مرزهای دهلی نو در سال ۲۰۳۰ میزبان حدود ۳۶ میلیون نفر خواهد بود. رشد فزاینده جمعیت علاوه بر پدید آوردن مسئله کمبود فضا برای زندگی، مشکلات دیگری را نیز به همراه دارد. در آبانماه امسال دولت هند وضعیت اضطراری ملی اعلام کرده چراکه در دهلی آلودگی هوا به مرزهای خطر رسیده بود.
علاوه بر مسئله شهریسازی، ورقههای یخی در سرزمین گرینلند نسبت به گذشته با سرعت بیشتری در حال آب شدن هستند. تصاویر زیر که وضعیت این سرزمین را بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ نشان میدهد این موضوع را تایید میکند.
همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید قسمتهای آبشده سطح یخ را تیره کردهاند و همین مسئله به دلیل جذب بیشتر نور آفتاب، باعث آب شدن بیشتر یخها هم میشود.
همچنین عکس زیر نشان از کوچک شدن وسعت یخچالهای طبیعی Helheim در گرینلند دارد. افزایش دمای اقیانوسها و همچنین دمای هوا باعث شده تا این یخها با سرعت زیادی آب شده و در دریا جریان پیدا کنند.
البته برای اینکه بخواهیم وضعیت بغرنج کره زمین را درک کنیم نیازی به تصاوی ماهوارهای ناسا نداریم چراکه Google Earth تصاویر زیادی از زمین را در اختیار ما قرار میدهد. هماکنون میتوانید با استفاده از Google Earth بیش از ۵ میلیون عکس از کره زمین را بین سالهای ۱۹۸۴ تا کنون مشاهده کنید. شاید دیدن این تصاویر در نگاه اول ترسناک باشد اما به هر حال تصویر روشنی از وضعیتی که محل زندگی ما در آن قرار دارد به ما نشان میدهد و شاید شروعی باشد برای حرکتی اجتماعی برای انجام کاری برای زمین.